همه‌چیز درباره توکن و کاربردهای آن

وقتی درباره ارزهای دیجیتال صحبت می‌کنیم قالبا یا از سکه‌ها (کوین) حرف می‌زنیم و یا از توکن؛ اما تفاوت این دو در چیست و اصولاً توکن چه کاربردهایی دارد؟
آیا توکن یک سخت‌افزار است و یا نرم‌افزار؟ آیا رمزگذاری شده است یا خودش رمز کننده است؟ آیا قابل کپی و تقلب است یا از ساختار یکتا استفاده می‌کند؟
در این نوشتار، گروه تولید محتوای داپکس تلاش می‌کند مرجع کاملی از مفهوم توکن را در اختیار شما قرار دهد.

اگر وقت کافی برای مطالعه این مطلب ندارید میتوانید به پادکست صوتی آن گوش دهید:

توکن چیست؟

در معنای عام و فنّاورانه، توکن یک سخت‌افزار خاص که به‌نوعی کلید ورود به سامانه‌ها هست و برای تشخیص هویت کاربر به‌صورت الکترونیک استفاده می‌شود؛ مانند امضاهای دیجیتال، شناسایی اثرانگشت و ده ها مورد دیگر.

اما در مفهوم ارزهای دیجیتال، توکن معنای دیگری دارد. درواقع توکن همانند سکه‌های دیجیتال یک دارایی محسوب می‌شود و بین کاربران قابل‌انتقال و خریدوفروش است.

توکن ها بر بستر بلاک چین ایجاد و منتشر می‌شوند و هر توکنی کاربردهای مخصوص خودش را دارد و درنتیجه ارزش معاملاتی آن‌ها نیز با یکدیگر متفاوت است.

ارزهای دیجیتال به دو گروه تقسیم می‌شوند:

• آن‌هایی که بلاک چین مخصوص خود رادارند و کوین نامیده می‌شوند مانند بیت کوین، دش کوین و …
• آن‌هایی که از بلاک چین های پلت فرمی مانند اتریوم، بایننس و … استفاده می‌کنند.

برای درک بهتر و بیشتر توکن باید کمی هم درباره اسمارت کانتراکت یا قرارداد هوشمند بدانیم

مفهوم قرارداد هوشمند چیست؟

اگرچه بلاک چین امکان انتقال دارایی بین افراد را در یک شبکه غیرمتمرکز فراهم می‌کند اما نیازهای جدید و بیشتر ارزهای دیجیتال مانند صرافی‌های غیرمتمرکز، اینترنت اشیا و نظایر آن نیاز به بستری متفاوت و شاید پیشرفته‌تر داشت. لذا قراردادهای هوشمند (Smart Contract) باعث توسعه شبکه بلاک چین شدند و زیرساخت‌هایی مانند اتریوم آن را به مفهومی جدیدتر و پرکاربردتر تبدیل کردند.

قرارداد هوشمند یک برنامه هوشمند است، یعنی وقتی شرایط خاصی در شبکه برقرار شود فعالیت خاصی را به‌طور خودکار انجام می‌دهد. نوعی کد در دستگاه‌های توزیع‌شده شبکه‌های غیرمتمرکز که به‌صورت هوشمند تصمیم‌گیری می‌کند. به‌طورکلی قرارداد هوشمند ویژگی‌های زیر را دارد:

• فعالیت بر روی سیستم‌های غیرمتمرکز انجام می‌شود.
• شرایط و خروجی شرایط، قطعی و غیرقابل تغییر است.
• اجرای برنامه‌ها به‌صورت خودکار انجام می‌شود.
• کدها‌ی آن غیرقابل دست‌کاری است.
• قابلیت شخصی‌سازی برای ساخت انواع برنامه‌های غیرمتمرکز قبل از اجرا وجود دارد.
• افراد در فعالیت با استفاده از قراردادهای هوشمند، نیازی به شناخت هم یا اعتماد به یکدیگر ندارند.
• تمامی تراکنش‌ها در قراردادهای شفاف و در دسترس همه است.

با توجه به این توضیح مشخص می‌شود که توکن، بر بستر قرارداد هوشمند و به جهت مدیریت فعالیت‌ها در شبکه بلاک چین مورداستفاده قرار می‌گیرد.

بلاک چین های اتریوم، سولانا، کاردانو و … امکان ساخت توکن را دارند و بیشتر ارزهای دیجیتال جدید نیز بر بستر این شبکه‌ها درست‌شده‌اند.

هدف از ساخت توکن چیست؟

در حالیکه شرکت‌ها می‌توانند برای خود بلاک چین جدیدی بسازند و سکه‌های مخصوص خود را داشته باشند، چرا باید سراغ ساخت توکن جدید و استفاده از بلاک چین های موجود کنند؟

ساده‌ترین دلیل، کاهش هزینه است؛ زیرا ساخت توکن با زیرساخت‌های آماده بسیار کم‌هزینه‌تر از پیاده‌سازی یک بلاک چین جدید است. همچنین این شرکت‌ها پس از تولید توکن اقدام به عرض اولیه آن می‌کنند و از این طریق جمع‌آوری سرمایه خواهند کرد درست مثل شرکتی که تازه به بورس می‌پیوندد و سهام اولیه خود را باقیمتی پایین‌تر ارائه می‌کند.

دلیل دیگر این است که پیاده‌سازی بلاک چین نیاز به تیم قوی و افراد حرفه‌ای در زمینه‌های مختلف برنامه‌نویسی است در حالیکه در عرض چند دقیقه می‌توانید بر روی بلاک چین های موجود توکن خود را بسازید!

امنیت نیز موضوع دیگری است که در بحث ایجاد توکن ها موردبررسی قرار می‌گیرد. وقتی‌که شبکه بلاک چین مانند اتریوم این‌قدر پیشرفت کرده و امنیت بالایی دارد، توکن های ساخته‌شده برای آن نیز امنیت خواهد داشت.

و البته دلیل دیگر استفاده از توکن ها، متأسفانه، کلاه‌برداری است… به دلیل اینکه ساخت توکن ساده‌تر از تولید کوین و بلاک چین است، کلاه‌برداران توکن ساده و بی‌هدفی را ایجاد و آن را در چرخه خریدوفروش قرار می‌دهند و کسب سود می‌کنند بدون آنکه آینده‌ای و پشتوانه‌ای برای آن باشد…

تفاوت توکن و کوین

خوب همان‌طور که گفتیم، کوین ارز دیجیتال اصلی هر شبکه بلاک چینی هست. مثلاً ارز دیجیتال بیت کوین در شبکه بلاک چین بیت کوین و رمز ارز اتریوم در شبکه بلاک چین اتریوم فعالیت می‌کنند.
اما توکن ها از بستر یا بلاک چین های معروف برای عملکرد خود استفاده می‌کنند، مثلاً رمز ارز تتر از بلاک چین های اتریوم، بایننس و … استفاده می‌کند.

از کجا بفهمیم یک ارز دیجیتال، کوین است یا توکن؟

بهترین راه این است که از طریق سایتهای رسمی خود ارز یا سایتهای معتبر و فعال حوزه ارزهای دیجیتال مانند کوین مارکت گپ (Coin Market Cap) استفاده کنید. در این سایت‌ها حتماً در کنار مشخصات ارز دیجیتال موردنظر، عبارت Coin یا Token را خواهید دید.

توکن بهتر است یا کوین؟

به حالت کلی اعتبار و ارزش کوین‌ها بالاتر است و معتبرتر هستند اما قطعاً توکن های با ارزشی نیز وجود دارند که بسیار کاربردی هستند. به همین دلیل فعالیت در بازارهای مالی ارزهای دیجیتال نیازمند دانش و آگاهی بیشتر است تا کاهش ریسک و کاهش ضرر در سرمایه‌گذاری را داشته باشید.

کیف‌های پول توکن

توکن ها برخلاف کوین‌ها کیف پول مخصوص به خود را ندارند و برای نگهداری و انتقال آن‌ها از کیف پولهای بلاک چین استفاده می‌شود. البته توکن های جدید (مثلاً پولکادات) قابلیت ذخیره‌سازی بر روی کیف پول‌های اختصاصی را دارا می‌باشند.

در سایت داپکس که ارائه‌کننده انواع کیف پول‌های ارز دیجیتال است، به‌خوبی مشخص‌شده است که کدام از کیف پول‌های سخت‌افزاری کدام نوع ارزهای دیجیتال شامل توکن و کوین را نگهداری می‌کند. به‌عنوان‌مثال:

کیف پول لجر نانو اس بیش از 40 ارز دیجیتالی را پشتیبانی می‌کند که برخی از آن‌ها عبارت‌اند از:

• بیت‌کوین
• اتریوم
• ریپل
• آلت ‌کوین‌ها

می‌توانید از تمامی کیف پول‌های موجود در فروشگاه بازدید کنید.

انواع توکن

توکن ها را می‌توان به دو گروه اصلی مثلی یا قابل‌معاوضه و غیر مثلی یا غیرقابل‌معاوضه تقسیم کرد.
منظور از مثلی این است که یک واحد مشخص از آن نوع توکن، هیچ تفاوتی با واحدی دیگر از آن ندارد؛ بنابراین، در این حالت می‌توان درازای دریافت یک واحد از توکن، از یک واحد دیگر برای بازپرداخت استفاده کرد.
در توکن‌های غیر مثلی ، هر واحد از یک توکن با واحد‌های دیگر متفاوت است و ارزش آن‌ها به ویژگی‌های خاص هرکدام بستگی دارد.

پیشنهاد می‌کنیم حتماً مطلب (همه چیز درباره رمز ارزهای غیر مثلی  NFT) را مطالعه کنید تا به‌طور کامل با مفهوم توکن های غیر مثلی آشنا بشوید.

امیدواریم بامطالعه این مطلب، با توکن ها و کاربرد آن‌ها آشنا شده باشید. کارشناسان داپکس آماده ارائه هرگونه خدمات مشاوره درزمینهٔ ارزهای دیجیتال و پاسخگویی به سؤالات و مشکلات شمارا دارند.