قرارداد هوشمند چیست و چگونه کار می‌کند؟

همه ما با اپلیکیشن ها و فروشگاه‌های اپلیکیشن آشنا هستیم. در پشت رابط‌های گرافیکی دستگاه‌های تلفن همراه، این برنامه‌ها مجموعه‌ای از دستورالعمل‌ها را که توسط سازنده‌شان ارائه‌شده است، انجام می‌دهند که می‌تواند بازی،‌راهی برای خرید کالا یا هر چیز دیگری باشد.

قراردادهای هوشمند (smart contract) عملکرد بسیار مشابهی را انجام می‌دهند. قرارداد هوشمند قراردادی است که برای اجرای مجموعه‌ای از دستورالعمل‌ها طراحی‌شده است.

بااین‌حال، در قراردادهای هوشمند، هیچ واسطه‌ای وجود ندارد. هیچ شرکتی یا شخصی اطلاعات شما را در اختیار ندارد و یا آن را تأیید نمی‌کند. بلاک چین اطلاعات شما را تأیید و نگهداری می‌کند.

جامعه اتریوم بر این باورند که این آینده بلاک چین است. اگر بیت کوین طلای دنیای تجارت است، قراردادهای هوشمند نفتی هستند که دنیای تجارت روی آن کار می‌کند.

اگر وقت کافی برای مطالعه این مطلب ندارید میتوانید به پادکست صوتی آن گوش دهید:

قرارداد هوشمند چگونه کار می‌کند؟

بیایید یک معامله آنلاین معمولی را بدون قرارداد هوشمند تصور کنیم. فرض کنید می‌خواهید یک ماشین را به‌صورت آنلاین خرید کنید. برای این کار شما نیاز دارید:

• یک سایت برای نگهداری اطلاعات مربوط به همه خودروهایی که می‌خواهید ببینید
• راهی برای ارتباط با فروشندگان
• یک سیستم پرداخت که به شما امکان می‌دهد پس از پیدا کردن ماشین خود، پول مبادله‌کنید
• راهی برای ثبت تغییر مالکیت خودرو
• …

هر یک از این مؤلفه‌ها نیازمند سطح اعتماد بین شما و سایت یا سرویس موردنظر است. علاوه بر این، هر بخش از این فرآیند معمولاً توسط یک شرکت یا فرد متفاوتی کنترل می‌شود.

یک قرارداد هوشمند می‌تواند نیاز به اعتماد به چندین طرف را در فرآیند خرید چیزی برطرف کند. چرا؟ قراردادهای هوشمند عبارت‌اند از:

• امن: از رمزنگاری برای جلوگیری از تغییر سوابق استفاده می‌کنند.
• شفاف: همه می‌توانند ببینند که قرارداد هوشمند چیست و برای چه چیزی استفاده می‌شود.
• بدون شخص ثالث: قراردادهای هوشمند به‌وسیله بلاک چین تأیید می‌شود
• دقیق: ازآنجایی‌که قراردادهای هوشمند با کد نوشته می‌شوند، اشتباهات کمتری نسبت به زبان‌های نوشتاری یا گفتاری دارند.

اگر این اتفاق افتاد، این کار را انجام دهید!

معمولاً، در قلب یک قرارداد هوشمند، مکانیسمی را خواهید یافت که (در کد رایانه‌ای) می‌گوید: اگر این اتفاق افتاد سپس این کار را انجام دهید (If … then …)

اکنون فرض کنید می‌خواهید با استفاده از کارت اعتباری یک بدهی را پرداخت کنید. نرم‌افزاری که بانک شما روی آن اجرا می‌شود به این روش عمل می‌کند:

• اگر مبلغ موجود در حساب بانکی از مبلغ درخواستی بیشتر است، وجوه را آزاد کنید.
• اگر مبلغ موجود در حساب بانکی کمتر از مبلغ درخواستی است، وجوه را آزاد نکنید.

تفاوت قراردادهای هوشمند این است که به‌جای اینکه تصمیم‌گیرنده یک بانک یا هر شخص ثالث دیگری باشد، بلاک چین به‌جای آن تصمیم‌گیری می‌کند

با در نظر گرفتن مثال بالا و اعمال آن در یک قرارداد هوشمند ساخته‌شده بر روی یک بلاک چین، موارد زیر را مشاهده خواهید کرد:

• اگر مبلغ موجود در کیف پول دیجیتال بیشتر است و قبلاً خرج نشده است، وجوه را آزاد کنید.
• اگر مبلغ موجود در کیف پول دیجیتال کمتر است یا قبلاً خرج شده است، وجوه را آزاد نکنید.

نکته جالب در مورد قراردادهای هوشمند این است که به این معنی است که هرکسی می‌تواند با هرکس دیگری به توافق برسد و بلاک چین همه‌چیز را ثبت کند.

درون یک قرارداد هوشمند

مانند قراردادهای معمولی، قراردادهای هوشمند برای اجرای شرایط یک توافق طراحی‌شده‌اند. چه این مبادله ارزهای دیجیتال باشد،‌اثبات هویت یا هر چیز دیگری.

زمانی که شرایط از پیش تعریف‌شده برآورده شود، قراردادهای هوشمند به‌طور خودکار اجرا می‌شوند.

عملکرد یک قرارداد هوشمند را می‌توان به این شکل بیان کرد:

• اتصال:
  • هر قرارداد هوشمند معمولاً دارای مجموعه‌ای محدود از عملکردها است که به یکدیگر متصل هستند
• اشیا:
  • امضاکنندگانی هستند که با قرارداد هوشمند و موضوعات آن تعامل دارند که توسط قرارداد هوشمند بر اساس شرایط از پیش تعریف‌شده یا جدید ارسال‌شده اصلاح می‌شوند.
• محیط:
  • قراردادهای هوشمند به یک محیط رمزنگاری زیربنایی وابسته هستند که تضمین می‌کند تغیر ناپذیر و شفاف هستند

برای بیشتر بلاک چین‌ها، کد زیربنای قراردادهای هوشمند غیرقابل تغییر است.

چه کسی از قراردادهای هوشمند استفاده می‌کند؟

قراردادهای هوشمند یک فناوری نسبتاً جدید هستند، اما قبلاً شاهد اجرای گسترده در بین پروژه‌های رمزنگاری بوده‌اند.

قراردادهای هوشمند قلب امور مالی غیرمتمرکز DeFi هستند و برای تأمین انرژی پروتکل‌های محبوب DeFi مانند Compound، Aave، Uniswap و صدها مورد دیگر استفاده می‌شوند.

اما آن‌ها همچنین توسط تعداد زیادی از شرکت‌ها پذیرفته‌شده‌اند و حتی برخی از دولت‌ها آزمایش قراردادهای هوشمند را آغاز کرده‌اند. برخی از موارد مطرح و مهم عبارت‌اند از:

• یوبی‌سافت:
  • غول بازی‌های ویدیویی، یوبی‌سافت ، بلاک چین را به‌طور گسترده‌ای پذیرفته است . قراردادهای هوشمند با طراحی ویژه ایجادشده است که به کاربران اجازه می‌دهد تا توکن های غیرقابل تعویض کمیاب (NFT) را بر اساس امتیاز بازی محبوب Rabbids مالک، انتقال و ادعا کنند.
• ING:
  • بانک هلندی ING Fnality یک سیستم تسویه مبتنی بر بلاک چین را ایجاد کرده است

…

سخن پایانی

ما هنوز در ابتدای مسیر قراردادهای هوشمند هستیم و قطعاً فناوری‌های مختلفی مبتنی بر این راهکار پیاده‌سازی و اجرا خواهند شد.

احتمالاً به‌زودی بسیاری از معاملات و مبادلات بر اساس قراردادهای هوشمند خواهند بود و لذا یادگیری مفاهیمی چون قراردادهای هوشمند،‌بلاک چین، دیفای و نظایر آن بسیار مهم است. در وب‌سایت داپکس مقالات مختلفی در این خصوص وجود دارد و خوشحال می‌شویم نظرات ارزشمند شما دوستان عزیز را نیز در این خصوص بدانیم.