وقتی با فناوری غیرمتمرکز سروکار داریم، اغلب چیزی بیشتر ازآنچه به چشم می‌آید وجود دارد. لایه‌برداری لایه‌های فناوری بلاک چین، لایه‌های زیرین متراکم دنیای بلاک چین و ارزهای دیجیتال را در معرض دید قرار می‌دهد که در آن رویدادهای بسیار پیچیده در حال رخ دادن هستند تا اطمینان حاصل شود که بلاک چین های غیرمتمرکز امن و قابل‌اعتماد و فارغ از یک مرجع متمرکز باقی می‌مانند.
برای درک تفاوت فورک سخت و نرم ابتدا باید تعریفی از فورک و کاربرد آن داشته باشیم.
اصطلاح فورک در نرم‌افزارهای متن‌باز، برای اشاره به تقسیم شدن یک پروژه به دو یا چند نسخه دیگر به کار می‌رود که معمولاً مسیر نسخه اصلی پروژه را قبول ندارند و آن را طی نمی‌کنند. در حقیقت با کپی کردن کد منبع یک پروژه و ایجاد تغییراتی در آن، برنامه‌ای جدید از دل برنامه قبلی بیرون می‌آید. در بلاک چین هم که نوعی پروتکل نرم‌افزاری است، فورک به «تقسیم بلاک چین» منجر می‌شود؛ شرایطی که در آن بلاک چین به دو زنجیره مختلف تقسیم می‌شود و هرکدام قوانین اجماع مطلوب خود را دنبال می‌کنند.
فورک چیست؟
فورک زمانی در نظر گرفته می‌شود که یک بلاک چین دو مسیر بالقوه متفاوت به جلو ایجاد کند. ماینرها که باید دائماً بر روی قوانین بلاک چین توافق داشته باشند، باید در مورد تغییرات قوانین نیز به توافق برسند.
برای تغییر قوانین، باید بلاک چین را فورک کنید که نشان‌دهنده تغییر در قوانین یا پروتکل است. فورک ها اغلب ارزهای دیجیتال مختلف بانام های مشابه مانند بیت کوین کش و اتریوم کلاسیک را با ایجاد زنجیره‌های جدید زنده می‌کنند.
همه فورک‌ها عمداً انجام نمی‌شوند و فورک‌های تصادفی زمانی رخ می‌دهند که دو ماینر تقریباً یک بلوک را در بلاک چین به‌طور هم‌زمان استخراج کنند. حل مشکل فورک های ناخواسته به‌طور خودکار اتفاق می‌افتد، همان‌طور که یک زنجیره به‌اضافه کردن بلوک‌ها ادامه می‌دهد، بلوک دیگر رها می‌شود و یک بلوک یتیم در نظر گرفته می‌شود.
هارد در مقابل سافت
هر دو نوع فورک زمانی اتفاق می‌افتند که کد یک ارز دیجیتال تغییر می‌کند و بیشترین تفاوت بین فورک‌های سخت و سافت درنتیجه آن‌هاست.
هر دو فورک سخت و نرم ابزارهای ضروری برای طول عمر یک بلاک چین هستند، هر دو برای اهداف مختلف و ایجاد تغییرات در یک سیستم غیرمتمرکز استفاده می‌شوند.
هارد فورک
هارد فورک در بلاک چین زمانی اتفاق می‌افتد که یک تغیر کد در زنجیره رخ می‌دهد و برخی از گره‌های موجود از پذیرش نسخه‌های قبلی بلاک چین خودداری می‌کنند. یک هارد فورک برای ارتقا به جدیدترین نسخه به تمام گره‌های فعلی نیاز دارد. به‌نوبه خود، نسخه جدید بلاک چین کاملاً با نسخه قبلی متفاوت است و با عقب‌ماندگی سازگار نیست.
هارد فورک ممکن است برای تغییر شدید پروتکل بلاک چین یا رفع یک باگ موردنیاز بوده باشد. اغلب اوقات، گره‌هایی که هنوز در زنجیره قدیمی وجود دارند، به‌زودی متوجه می‌شوند که بلاک چین آن‌ها قدیمی است و به‌روز نمی‌شود و آن‌ها را به ارتقاء به جدیدترین نسخه زنجیره سوق می‌دهد.
هارد فورک چندین دلیل دیگر هم دارد، مانند رزرو تراکنش‌هایی که در طول هک اتریوم در سال 2016 نشان داده شد، برای افزودن عملکردهای جدید به زنجیره یا رفع هرگونه خطر امنیتی که نسخه فعلی برای زنجیره ایجاد می‌کند.
هارد فورک ها که بانام ذکرشده، بسیار سخت‌تر از سافت فورک هستند. آن‌ها بین دو طرف شکاف ایجاد می‌کنند و اغلب جوامع را به‌شدت به دو نیم تقسیم می‌کنند و دو جامعه فرعی را ایجاد می‌کنند.
نمونه‌هایی از هارد فورک ها
- هارد فورک بیت کوین کش
پس از اجرای SegWit، هارد فورک معروف بیت کوین رخ داد که منجر به بیت کوین کش شد. تعدادی از توسعه‌دهندگان بیت کوین تغییرات جدیدی را که SegWit روی ارز دیجیتال ایجاد کرد را دوست نداشتند و تصمیم گرفتند بلاک چین را Hard Fork کنند که درنتیجه بیت کوین کش در اواخر سال 2017 ظاهر شد.
بیت کوین کش در نوع خود یک ارز دیجیتال موفق است که در حال حاضر در رتبه 24 قرار دارد و هرگز SegWit را قبول نکرده است.
چندین هارد فورک دیگر بیت کوین وجود داشته است که منجر به ایجاد ارزهای رمزنگاری‌شده مانند بیت کوین گلد، کلاسیک و نامحدود شده است.
- معضل اتریوم
در جولای 2016، اتریوم بلاک چین یک هارد فورک را اجرا کرد تا بیش از 40 میلیون دلار اتریوم را از آدرس یک هکر به آدرس جدید برگرداند.
هارد فورک اجازه داد که وجوه از طریق یک قرارداد هوشمند جدید جابجا شود تا به صاحبان اصلی وجوهی که برداشته‌شده بود اجازه دهد آن‌ها را در قالب توکن های DAO بازیابی کنند.
سافت فورک
برعکس، سافت فورک‌ها فقط به اکثریت گره‌ها یا ماینرها نیاز دارند تا قوانین جدید را تغییر دهند، زیرا سافت فورک سازگار با گذشته است یعنی قوانین جدید نباید با قوانین قدیمی تضاد داشته باشند، بنابراین گره‌ها می‌توانند نسخه فعلی خود را حفظ کنند.
سافت فورک‌ها اجازه می‌دهند قوانین در زنجیره ادغام شوند بدون اینکه همه دارندگان گره مجبور به ارتقا باشند، مانند کاهش اندازه بلوک زنجیره که با موفقیت از طریق سافت فورک توسط ” SegWit ” اجرا شد که به‌زودی به آن خواهیم پرداخت.
سافت فورک‌ها همه‌چیز را روی یک زنجیره نگه می‌دارند و هیچ خطری بر وضعیت سرمایه‌گذاران ندارند، زیرا دارندگان یک سکه یا توکن فقط روی یک زنجیره تکی به آن دسترسی دارند.
خطر اصلی برای سافت فورک‌ها، اگرچه اجرای آن آسان‌تر به نظر می‌رسد، خطر فریب عوامل استخراج‌کنندگان برای تأیید قوانینی است که به نفع آن‌ها برخلاف بلاک چین است. هارد فورک ها این خطر را محدود می‌کنند زیرا با بازگشت به گذشته سازگار نیستند، به همین دلیل است که استخراج‌کنندگان هارد را به سافت فورک ترجیح می‌دهند.
نمونه‌هایی از سافت فورک ها
- فورک نرم SegWit
در آگوست 2017، سافت فورک پروتکل Segregated Witness در زنجیره بیت کوین رخ داد که برای افزایش محدودیت اندازه بلوک و افزایش سرعت تراکنش زنجیره پیاده‌سازی شد.
همان‌طور که قبلاً گفتیم اگرچه SegWit یک سافت فورک بود، اما جرقه ذهن چند ماینر را برانگیخت که این موضوع را دوست نداشتند و بیت کوین کش را ایجاد کردند.
چرا فورک ها بسیار مهم هستند؟
فورک ها برای به‌روزرسانی یک بلاک چین غیرمتمرکز که در آن هیچ مرجع متمرکز از بالا به پایینی برای ایجاد تغییرات در دسترس نیست، حیاتی است.
نتیجه
اگرچه فورک‌های سخت و نرم می‌توانند برای کسانی که با ارز دیجیتال درگیر هستند و به‌ویژه برای اپراتورها یا ماینرها دشوار باشد، فورک‌ها فرآیندهای اجتناب‌ناپذیری در حفظ تمرکززدایی و امنیت یک بلاک چین هستند.
فورک‌های نرم و سخت با ارزهای دیجیتال اصلی ادامه خواهند داشت بلاک چین هایی مانند بیت کوین و اتریوم برای حفظ امنیت خود و حفظ ارتقای شبکه برای سال‌های آینده به آن نیاز دارند.
